برقکشی ساختمان مسکونی از حساس‌ترین و مهم‌ترین مراحل در ساخت یک خانه است. برق کشی باید طبق استانداردها و با رعایت اصول ایمنی مطابق با مقررات واستانداردهای برق انجام شود. اگر در برق کشی ساختمان مسکونی اشتباهی صورت گیرد یا بدون تأیید و مجوز استانداردی باشد، ممکن است منجر به حوادثی مانند اتصال کوتاه، برق گرفتگی، آسیب به دستگاه‌های خانه یا منجر به خرابی دستگاه‌های ساکنین شود که باعث کاهش بیشتر عمر دستگاه نیز می‌شود.
چندین فاکتور باید قبل از نصب و برق کشی ساختمان مسکونی، تجاری یا صنعتی در نظر گرفته شود. این موارد در نحوه‌ی برنامه‌ریزی متخصیص برقکار مؤثرند و شامل نوع ساخت ساختمان، نوع سقف، دیوار و کف سازی، روش سیم کشی، الزامات نصب و… هستند. در این مطلب به بررسی مراحل کلی برق کشی ساختمان مسکونی و انواع برق کشی ساختمان می‌پردازیم.
اخطار:
این مطلب یک راهنمای کاربردی یا آموزشی در مورد برق کشی ساختمان مسکونی نیست. این محتوا صرفاً قسمتی از تجربیات متخصصین جوشکار سیار است که سیستم‌های مختلف برق کشی ساختمان مسکونی و راه‌های ممکن مختلف نصب سیم کشی برق را توضیح می‌دهد. اگر در حال برنامه‌ریزی پروژه‌ای هستید که شامل سیم‌کشی برق AC است، قطعاً باید از یک متخصص کمک و راهنمایی بخواهید.
اهمیت برق کشی ساختمان مسکونی
در صورتی که در برق کشی ساختمان مسکونی اشتباهی صورت گیرد یا مراتب آن به درستی انجام نشود، خطر و احتمال آتش سوزی را با خود به همراه دارد. ردیابی هرگونه اتصالی الکتریکی وظیفه اصلی برق‌کارها است. به همین دلیل است که آن‌ها نیاز به تجربه و تخصص در حوزه برق، علم الکترونیک و مجوز برای مقابله با چنین مسائلی دارند. برای دیگران، سیم‌کشی به سادگی روشن و خاموش شدن چراغ‌ها است. با این حال، فرآیند پیچیده‌ای در اعماق سیم کشی ساختمان وجود دارد که فقط برق‌کاران، به آن‌ها اشراف دارند. در برق کشی ساختمان مسکونی مدارهای اتصالی که طراحی ضعیفی دارند ناامن هستند و می‌توانند به قطعات الکترونیکی و موتورهای دستگاه آسیب بزنند. یک مدار اتصال با طراحی ضعیف، آمپراژ نادرست را نشان می‌دهد. فرآیند اتصال لوازم جانبی متعدد برای توزیع انرژی الکتریکی از برد کنتور به تجهیزات خانگی را سیم کشی برق می‌نامند. خدمات برق کشی ساختمان مسکونی شامل اصلاح و نوسازی سیم‌های برق، نورپردازی‌ها، نصب و بهینه‌سازی فیوزها، آنتن مرکزی ، جوشکاری برق و … می‌باشد.
5 نوع مختلف از برق کشی ساختمان مسکونی و خانه‌ها
۱ـ Cleat Wiring
این برق کشی ساختمان مسکونی از سیم‌های عایق PVC یا VIR معمولی تشکیل شده است که با یک‌دیگر ترکیب شده‌اند. آن‌ها بر روی دیوارها و سقف‌ها با استفاده از گیره‌های چینی، چوب یا پلاستیک نگه داشته می‌شوند. این نوع سیستم برق کشی ساختمان موقت است، بنابراین برای مکان‌های خانگی نامناسب است. علاوه بر این، این روزها از این نوع سیستم برق کشی ساختمان به ندرت استفاده می‌شود.
۲ـ پوشش و سیم کشی
استفاده از این نوع برق کشی ساختمان مسکونی در گذشته بسیار محبوب بود، اما این روزها به دلیل محبوبیت سیستم سیم کشی لوله و غلاف، منسوخ شده است. کابل‌های مورد استفاده در این سیم کشی برق PVC، VIR یا هر کابل عایق تأییدشده دیگری بود. کابل‌ها از داخل محفظه‌های پوشش چوبی حمل می‌شدند، جایی که محفظه از یک نوار چوبی با شیارهای موازی بریده‌شده طولی برای قرار دادن کابل‌ها ساخته شده بود.
۳ـ سیم کشی باتن
این مورد زمانی در برق کشی ساختمان مسکونی استفاده می‌شود که یک سیم برق منفرد یا گروهی از سیم‌ها روی یک دسته‌ی چوبی گذاشته می‌شود. سیم‌ها با استفاده از یک گیره برنجی به چوب نگه داشته می‌شوند و 10 سانتی متر در جهت افقی و 15 سانتی متر در جهت عمودی فاصله دارند.
۴ـ سیم کشی غلاف سربی
در برق کشی ساختمان مسکونی با غلاف سرب از هادی‌هایی استفاده می‌کند که با VIR عایق شده‌اند و با یک غلاف خارجی از آلیاژ آلومینیوم سرب که حاوی حدود 95 درصد سرب است پوشیده شده‌اند. غلاف فلزی کابل‌ها را در برابر آسیب‌های مکانیکی، رطوبت و خوردگی جوی محافظت می‌کند.
۵ـ سیم کشی لوله
دو نوع سیم کشی لوله بر اساس نصب لوله در برق کشی ساختمان وجود دارد:
برق کشی ساختمان مسکونی با لوله سطحی هنگامی که لوله‌های GI یا PVC بر روی دیوارها یا سقف نصب می‌شوند، به عنوان برق کشی کانال سطحی شناخته می‌شوند. لوله‌ها با یک بند 2 سوراخ و گیره پایه در فواصل منظم به دیوارها متصل می‌شوند. سیم‌های برق در داخل لوله‌ها گذاشته می‌شود.
برق کشی با سیم کشی مجرای مخفی هنگامی که مجراها در داخل شکاف‌های دیوار یا دیوار آجری اسکنه شده پنهان می‌شوند، به آن برق کشی ساختمان کانال مخفی می‌گویند. سیم‌های برق در داخل لوله‌ها گذاشته می‌شود. این نوع نحوه برق کشی ساختمان مسکونی از نظر زیبایی بسیار محبوب است.
مراحل برق کشی ساختمان مسکونی
از دیدگاه پیمانکار، ساخت خانه را می‌توان به دو فاز اصلی تقسیم کرد: مرطوب و خشک. فاز مرطوب به فاز اولیه اطلاق می‌شود که خانه در برابر رطوبت ناشی از عوامل خارجی مانند باران محافظت نمی‌شود، در حالی که فاز خشک فازی است که اکثر کارهای الکتریکی انجام می‌شود زیرا فضای داخلی از باران و برف در امان است. از سوی دیگر، از دیدگاه یک برقکار، دو فاز اصلی ساخت و ساز شامل فاز یک و فاز دو یا همان پایان است. این تقسیمبندی بر اساس مرحله تکمیلی که دیوارها در آن قرار دارند، صورت گرفته است.
راهنمای گام به گام نحوه انجام کارهای الکتریکی در حین ساخت خانه
مرحله 1: لوله موقت برق و زیرزمینی
از آن‌جایی که ماشین آلات زیادی وجود دارد که با برق کار می‌کنند و در محل ساخت و ساز اتصال برق وجود ندارد، در این مرحله یک تیر برق موقت نصب می‌شود. همچنین ممکن است در جای خود از ژنراتور استفاده شود و قبل از اینکه کف با بتن نهایی شود، مجراهای الکتریکی کشیده می‌شوند، به خصوص اگر پلان طبقه شامل پریزها باشد. این تنها مرحله‌ای است که در مرحله مرطوب انجام می‌شود و معمولاً می‌تواند در چند ساعت تکمیل شود.
مرحله 2: برق کشی ساختمان مسکونی در دیوار
این مرحله زمانی فرا می‌رسد که تمامی طبقات، پنجره‌ها، درها و … نصب شده باشند، اما لایه نهایی دیوار هنوز نصب نشده. این مرحله عمدتاً بر سیم کشی مدار بین جعبه برق و دیوارها متمرکز می‌شود. فن‌ها و چراغ‌ها نیز نصب و ثابت می‌شوند و از آن‌جایی که سقف در این مرحله نصب می‌شود، کلیه سیم کشی‌های مربوط به سیستم‌های مانند تلویزیون، سیستم امنیتی و … نیز نهایی می‌شود که برای خانه‌های کوچک تا چند روز برای خانه‌های بزرگ‌تر ممکن است چند ماه طول بکشد.
مرحله 3 – برطرف کردن نیازهای جزئی در برق کشی ساختمان مسکونی
این مرحله تکمیل و انجام بسیاری از جزئیات کوچک را پوشش می‌دهد، زیرا پوشش نهایی دیوارها گذاشته شده است و در حال حاضر هیچ تغییر عمده‌ای در برق کشی نمی‌تواند انجام شود. پریز‌های برق به طور موقت در مکان‌هایی مانند انباری یا در ورودی اضافه می‌شوند تا امکان ورود و خروج راحت از خانه را فراهم کنند. سیستم‌های کنترل دما علاوه بر چند چراغ و کلید نصب می‌شوند. انتظار می‌رود که این تجهیزات توسط گل و لای دیوارکشی آسیب ببینند، بنابراین این پریزها فقط به طور موقت نصب می‌شوند. این مرحله به طور معمول می‌تواند در یک روز کامل شود.
مرحله 4 – پایان
در مرحله نهایی کلیه سوئیچها، فن‌ها، چراغ‌ها، پریزها، سیستم‌های HVAC و اقلام الکتریکی خارجی نصب می‌شود. این مرحله از نظر فنی آخرین مرحله است، زیرا تمام وسایل برقی در جایی که مورد نیاز است چسبانده می‌شوند و آماده استفاده هستند. برق کشی برای خانه‌های کوچک می‌تواند چند روز و برای خانه‌های بزرگ‌تر بین چند هفته تا چند ماه طول بکشد.
مرحله 5 – اصلاحات و ضمانت
این مرحله را می‌توان به عنوان مرحله تست تلقی کرد، در این مرحله همه چیز دوباره بررسی می‌شود تا ببینیم آیا سیم کشی به درستی انجام شده است یا خیر. بنابراین، اگر یک فن به اشتباه برق کشی شده باشد یا یک چراغ کار نمی‌کند، (حتی پس از نقل مکان مالک) می‌توان آن را تعمیر کرد.
برای انجام هر یک از مراحل پنج گانه مورد بحث در راه‌های برق کشی ساختمان مسکونی، بهتر است تحت نظارت متخصصان دارای مجوز همچون جوشکاری سیار کار کنید. اگرچه این فرآیند با پیشرفت هر مرحله ساده به نظر می‌رسد، اما مدیریت صحیح آن دشوارتر می‌شود. توجه داشته باشید ارزش آن را ندارد که ایمنی خود یا صاحبان و ساکنان خانه را با کار با برق‌کارهای بی‌تجربه و بدون مجوز به خطر بیندازید.
سخن آخر
کوچک‌ترین اشتباهی در برق کشی ساختمان مسکونی ممکن است برای ساکنین فاجعه‌بار باشد. هنگامی که برق کشی ساختمان توسط متخصصینی چون تکنسین‌های جوشکاری سیار انجام نمی‌شود یا به خوبی نگه‌داری نمی‌شود، ممکن است منجر به موقعیت‌های خطرناکی مانند آتش‌سوزی شود. بنابراین مهم است که هنگام نصب و سیم کشی ساختمان مسکونی حساسیت زیادی داشته باشید. در این مطلب مراحل کلی نحوه برق کشی ساختمان مسکونی را بررسی کردیم. در صورتی که در پروسه‌ی سیم کشی ساختمان قرار دارید، حتماً درباره‌ی اطلاعات اولیه برق کشی ساختمان تحقیق کنید. در این مورد می‌توانید پروژه به متخصصان جوشکاری سیار اعتماد کنید.