جوشکاری قوس الکتریکی با الکترود دارای پوشش (Shielded Metal Arc Welding – SMAW) یا به شکل اختصاری جوشکاری الکترود دستی (Manual Metal Arc – MMA)نامیده میشود. این نوع جوشکاری فرآیندی بسیار محبوب و قدیمی در بین انواع جوشکاریها است. این جوشکاری اغلب اوقات به شکل دستی قابل انجام است. جوشکاری smaw در صنایع زیادی استفاده میشود ولی بیشترین مورد استفادهی آن در فولادهایی است که ضخامتشان به بالای سه میلی متر میرسد . طی این فرآیند حرارت به دست آمده از قوس الکتریکی به وجود آمده میان الکترود مصرفی و قطعه کار، باعث ذوب و به وجود آمدن اتصال میشود. جریان مورد نیاز برای این نوع جوشکاری ممکن است مستقیم (DC) یا متناوب (AC) باشد. الکترود مصرفی متشکل از هستهای فلزی است که با مواد دارای خواص مختلف پوشیده شده است. سوختن قسمتی از پوشش الکترود باعث به وجود آمدن دود میشود. این پوشش الکترود دو وظیفهی اصلی دارد. یکی از این وظایف محافظت کردن از حوضچه مذاب است و وظیفه ی دیگر این است که با جذب تشعشعات مضر قوس از جوشکار محافظت کند. بخشی دیگر از پوشش نیز با ورود به حوضچه مذاب ناخالصیها را جذب میکند و در قالب سرباره به حفاظت کردن از فلز جوش تا زمانی که فلز سرد شود، ادامه میدهد. جوشکار سیار خوشبختانه این نوع جوشکاری را در خدمات جوشکاری سیار در تهران خود توسط تکنسینهای حرفهای خود انجام میدهد. میتوانید درخواست خود را مبنی بر انجام این نوع جوشکار به ما بدهید. اما قبل از آن بهتر است کمی بیشتر با جوشکاری smaw آشنا شویم. مطالب بعدی را از دست ندهید.
جوشکاری با الکترود دستی
جوشکاری قوسی با الکترود روکش دار، به شکلی از فرآیندهای جوش گفته میشود که مخلوطی یک دست از فلز و جوش را تولید مینماید. این مخلوط یک دست به واسطهی قوس الکتریکی میان الکترود فلزی روکش دار و قطعۀ کاری فلزی ساخته میشود. در جوش SMAW حفاظت از حوضچۀ مذاب، از راه تجزیه شدن حرارتی روکش الکترود انجام میشود. از آنجایی که جوشکاری فوق دارای کاربردهای بسیاری است، در میان انواع جوشکاری این مورد از اهمیت ویژهای برخودار است.
مراحل جوشکاری smaw
در ادامه مراحل انجام این جوشکاری را بیان می کنیم:
مرحله ی اول: ایجاد ولتاژ
منبع قدرت دستگاه جوشکاری روشن میشود. بین نوک سیم جوش و سطح کار، اختلاف پتانسیل به وجود میآید. از آن جا که بین الکترود و سطح کار مقاومت زیادی وجود دارد، هیچ جریانی از مدار عبور نمیکند.
مرحله دوم: تماس الکترود و فلز پایه
در این مرحله الکترود به سمت قطعه کار حرکت کرده و با سطح فلز پایه تماس پیدا میکند. پس از این اتفاق، اتصال کوتاه در مدار به وجود میآید و شدت جریان بالایی از محل اتصال میگذرد.
مرحله سوم: یونیزاسیون
پس از به عقب کشیده شدن نوک الکترود از سطح کار، الکترونهایی که در حال عبور با مولکولها و اتمهای گازی تماس پیدا میکنند. الکترونها در اثر این برخورد یونیزه میشوند. به علت یونیزه شدن الکترونها گاز فضای میانی تبدیل به رسانا و قوس الکتریکی ساخته می شود.
مرحله چهارم؛ ایجاد حرارت
بعد از عملی شدن فرآیندهای توضیح داده شده، الکترود و فلز پایه به آند یا کاتد تبدیل میشوند. مواد و گازهای که یونیزه شده اند، اگر بار مثبت داشته باشند، به طرف قطب منفی جذب میشوند و به سطح کاتد اثابت میکنند. الکترونها که دارای بار منفی هستند به سمت قطب مثبت میروند و به آند برخورد میکنند. در نتیجه این برخوردها تولید حرارت و ذوب در جوش SMAW است.
مرحله پنجم؛ انجماد و تشکیل سرباره
وظیفه حفاظت کردن از حوضچهی مذاب طی این فرایند بر دوش پوشش الکترود است. این پوشش نیز در مدت زمان انجام جوشکاری به دلیل حرارت زیاد تجزیه میشود و به شکل سرباره و گاز از فلز جوش حفاظت میکند. با گذشت زمان و سرد شدن دوباره ی ناحیهی اتصال، این سرباره با ضربهای جدا میشود.
آموزش جوشکاری smaw
جوشکاری smaw در آموزشگاههای زیادی آموزش داده میشود. حتی افراد پس از گذراندن دورههای مورد نظر میتوانند آزمون بدهند و مدرک معتبر فنی و حرفه ای را کسب کنند. پس از گذراندن دورههای آموزشی افراد به عنوان جوش کار شناخته میشوند. طبق استانداردها جوشکار برق کسی است که بتواند امور مربوط به جوشکاری اتصالات ورقها و لولههای فولاد کم کربن را انجام دهد. جوشکاران برق را طبق استاندارد به سه سطح زیر تقسیم بندی میکنند:
جوشکار برق ماهیچهای
جوشکار سازهی فلزی
جوشکار برق صفحات
بیشتر بدانید: جوشکاری co2 چیست؟
خطرات جوشکاری smaw
گرما
شدت زیاد گرما و جرقههای حاصل از جوشکاری ممکن است منجر به سوختگی بشود. امکان به وجود آمدن جراحتهای چشمی نیز در اثر تماس با خاکستر داغ، تراشه فلزات، جرقهها و الکترودهای داغ وجود دارد. علاوه بر موارد گفته شده، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض گرما باعث میشود، استرس حرارتی در افراد ایجاد شود.
نور مرئی، اشعه های ماوراء بنفش و مادون قرمز
شدت نور متصاعد شده از قوس الکتریکی در هنگام جوشکاری به شبکیهی چشم آسیب میرساند. همچنین اشعهی مادون قرمز نیز باعث آسیب قرنیه و چشم افراد به بیماری آب مروارید مبتلا می شود.
نور نامرئی ماوراء بنفش که به دلیل قوسهای الکتریکی به وجود آمده در زمان بسیار کوتاهی (حتی کم تر از یک دقیقه) باعث بروز بیماری برق زدگی چشم میشود. علامتهای این بیماری نیز چند ساعت پس از اتفاق خود را نشان میدهند. این علائم عبارتند از احساس وجود شن و ماسه در چشم، تاری دید، درد شدید، ریزش اشک، سوزش و سردرد.
سر و صدا
جوشکاری عملی بسیار پر سر و صدا است. این امکان وجود دارد که سر و صدای زیاد در محیط به سیستم شنوایی آسیب برساند. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض سر و صدا حتی عامل ایجاد استرس و فشار خون و یا گاهی بیماریهای قلب و عروق است. کار کردن در مدت زمان طولانی در محیطهای با سر و صدای زیاد باعث بروز خستگی، حالت های عصبی و بی حوصلگی در انسان میشود.
کلام پایانی
جوشکاری smaw روشی قدیمی و پر طرفدار برای جوش کاری است که مزایا و معایب خود را دارد. این روش نیز در کنار سایر روشها و در جایگاه خود میتواند مفید واقع شود. البته لازم است هنگام انجام عمل جوشکاری همهی نکات ایمنی را رعایت کرد تا آسیبی به جوشکار و محیط نرسد.